Olej rafinowany czy nierafinowany - który wybrać?
Na rynku
spotkamy oleje różnego rodzaju, ale czy wiemy co kryje się pod pojęciami „rafinowany” bądź „nierafinowany”? Niestety
większość osób podczas kupowania oleju nie zwraca na to uwagi i za normę uznaje
olej bez smaku, koloru czy zapachu. Dlatego też warto przyjrzeć się bliżej
produktom jakie najczęściej kupujemy dla naszych rodzin.
Proces rafinacji
Wydobywanie
oleju z nasion odbywa się dwustopniowo:
1.
Wstępne
tłoczenie w prasach:
Nasiona
poddawane są kondycjonowaniu, które ma na celu wyrównanie jego wilgotności,
rozdrobnienie, a następnie prażenie w temp. ok. 100ºC. Dalej odbywa się
tłoczenie. W prasach surowiec wystawiony jest na działanie ciśnienia do 160 Mpa
(wysokość zależna od producenta). Wzrostowi ciśnienia towarzyszy podwyższanie
temperatury do 160ºC, lecz niestety jest to równoznaczne z utratą w surowcu
białka, błonnika, witamin i minerałów.
2.
Ekstrakcja
wytłoków:
W wytłokach
zachowuje się ok 15-20% tłuszczu wydobytego podczas procesu ekstrakcji
rozpuszczalnikiem węglowodorowym (ropopochodnym). Obecnie najczęściej używanym
rozpuszczalnikiem jest heksan. W
następnej kolejności olej potraktowany jest destylacją pary wodnej usuwając
rozpuszczalnik. Wszystko to w temp. powyżej 150ºC.
Teraz
przechodzimy do rafinacji oleju, która wielostopniowo oddziałuje na olej wysoką
temperaturą, wodą i chemikaliami:
1.
Odśluzowanie:
Jest
procesem w obecności kwasu fosforowego (wraz z innymi kwasami mineralnymi i
organicznymi), a także wysokiej temperatury. Usuwane są fosfolipidy (wraz z
lecytynami, które przyczyniają się do prawidłowego funkcjonowania układu
nerwowego), składniki białkowe, chlorofil, mangan, miedź, wapń i żelazo.
2.
Odkwaszanie:
Usuwane
są wolne kwasy tłuszczowe przez dodatek ługu sodowego (czyli wodnego roztworu
wodorotlenku sodu), zachodzi wówczas reakcja hydrolitycznego zmydlenia.
3.
Bielenie:
Na
olej oddziałują substancje absorbujące w postaci: ziemi bielącej, węgla
aktywnego czy tlenku glinu w temp. ok. 90ºC. Olej pozbywa się wtedy chlorofilu
i feofityny. Dochodzi do utleniania i izomeracji co skutkuje powstaniem
niebezpiecznych dla zdrowia tłuszczów
trans.
4.
Dezodoryzacja (odwanianie):
Dbanie
o to, by usunięte zostały związki smakowo-zapachowe przez destylację parą wodną
w temp. 200-300ºC.
Jak widać co
proces olej bardzo traci na wartości, więc dlaczego w ogóle powstaje?
Olej rafinowany
Jak już wyżej
zostało wspomniane, olej rafinowany to surowce
poddawane działaniu silnych środków chemicznych (m.in. heksanem), a dodatkowo
wysokim temperaturom. Cały proces ekstrahowania ma na celu produkcję jak
największej ilości produktu bez smaku, koloru oraz zapachu, za to z bardzo
długim terminem przechowywania. Końcowy produkt pozbawiony jest chlorofilu,
witaminy E, karotenu, żelaza, wapnia, fosforu czy miedzi. To wysoka temperatura
dochodząca do ponad 200ºC zmienia nienasycone kwasy tłuszczowe w syntetyczne
tłuszcze trans, czyli tłuszcze szkodliwe dla zdrowia.
Innym sposobem
pozyskiwania oleju jest wyciskanie w prasach w nieco niższej temperaturze (ok
90ºC), a następnie filtrowanie i deodoryzowanie. Ten sposób charakteryzuje się
zatrzymaniem większości ze związków odżywczych, lecz już bez zapachu i smaku.
Plusy:
+ baza pod wszelkiego rodzaju kremy i
balsamu (charakteryzują się brakiem zapachu)
+ dłuższy termin ważności
+ mniejsze
prawdopodobieństwo uczulenia
Minusy:
- utrata części bądź wszystkich związków
odżywczych
- na efekty kuracji trzeba dłużej poczekać
Olej nierafinowany
Pozyskiwany jest
w sposób bezpieczniejszy dla produkty, bo na drodze mechanicznego wyciskania
orzechów czy nasion w niskiej temperaturze (poniżej 70ºC), do tego dodatkowo
należy przecedzić oleju od pozostałości roślinnych. Pozyskany w ten sposób olej
ma dość mętną konsystencję, a co najważniejsze zachowuje swój naturalny smak i
zapach. Proces ten jest małoinwazyjny, dlatego też zachowuje swój naturalny
konserwant w postaci witaminy E zapobiegającej szybszemu jełczeniu. Olej bogaty
jest w związki odżywcze, które znakomicie wpływają na nasz organizm.
Plusy:
+ zawierają
więcej składników odżywczych
+ naturalny
konserwant w postaci witaminy E
+
szybsze działanie pielęgnacyjne
Minusy:
- krótki
termin ważności
- mogą
uczulać
- nie
zawsze przyjemnie pachną
Tak.
Oleje mają swoje zapachy. Niewielu wie, że olej rzepakowy może pachnieć
kwitnącym polem rzepaku, olej słonecznikowy ma smak słonecznika, olej lniany
zostawia lekki posmak orzechów, a olej kokosowy daje wyśmienity aromat delikatnych
kokosów.
Klient
powinien znać różnicę między olejem rafinowanym,
a nierafinowanym by
świadomie podejmować decyzję podczas zakupu. Dlatego zachęcamy do zakupów w
naszym sklepie, gdzie staramy się dobierać producentów.
W
naszej ofercie znajdziecie Państwo oleje firm:
Kosmetyki naturalne:
Your Natural Side:
oleje rafinowane (uzyskane wyłącznie przy użyciu prasy) oraz szeroka gama olejów nierafinowanych.
About the Author
0 komentarze